„Na koniec warto przytoczyć wypowiedź Władysława Ślewińskiego o Czwórce zanotowaną przez jego siostrzeńca: To jest najlepszy obraz Chełmońskiego, a na tym obrazie najlepsze są nie konie, nie szlagon i bryka, ale… błoto, błoto, żywioł, walka z żywiołem (Maciej Fijałkowski, Uśmiechy lat minionych, Katowice 1962, s. 102) oprac. Wacława Milewska”
„Czwórka Józefa Chełmońskiego jest najbardziej znanym i najczęściej przywoływanym przykładem szczytowych osiągnięć naturalizmu w malarstwie polskim. To wielkoformatowe płótno, mierzące ponad sześć i pół metra długości ukazuje pędzący wprost na widza zaprzęg czterech koni, powożony z fantazją przez ukraińskiego chłopa. Zwierzęta – pociągowe mierzyny o zwięzłych cielskach – odmalowane w naturalnej wielkości, ujęte w szaleńczym galopie, zdają się rozsadzać powierzchnię obrazu, powodując złudzenie niepowstrzymanego, ciągle trwającego ruchu. Ligocki trafnie określił ten efekt ściśle filmowym wyreżyserowaniem motywu (Ligocki 1983, s. 30). Podjął sugestię Ligockiego MIeczysław Porębski pisząc, że dziełem tym Chełmoński wyznaczył pewną granicę, poza którą malarstwo szukające «życia» w całej jego pełni – w ruchu, dzianiu się, atmosferze – dalej już chyba pójśc nie byłoby w stanie. (…)”
Ciąg dalszy tekstu i źródło: Czwórka w Kultura.Małopolska.pl
***
I jeszcze wyraziste „śnieżne” błota z obrazu „Roztopy” („Rasputitsa”) Aleksieja Sawrasowa. Jaką odrywają tu rolę? Statyczną 😉
"Kratery" - Słowa i Obrazy 